Üzümde görülen fizyolojik problemlerin başında sürgünlerin geç uyanması, salkımlarda görülen aşırı tane seyrekleşmesi ve salkım uç kısımlarındaki tanelerin pörsümesi geliyor. Kaliteyi ve verimi etkileyen bu sorunların üstesinden ise doğru bir programla gelmek mümkün.

Asmanın anavatanı Kafkasya-Anadolu’dur. Bağcılığın Türkiye’deki tarihçesi M.Ö. 5000-3500’lere dayanır. Türkiye’de yaklaşık 1256 üzüm çeşidi yetiştirilmektedir. Üzüm besin değeri yüksek bir meyve olup A, B, B2 ve C vitaminlerini içermektedir.

1 ton yaş üzümde kaldırılan makro element oranı:

• Azot 6-8 kg
• Fosfor 1,5 – 2,5 kg
• Potasyum 7-9 kg
• Kalsiyum 16-19 kg
• Magnezyum 2-3 kg şeklindedir.

SÜRGÜNLERİN GEÇ VE DÜZENSİZ UYANMASI

Son yıllarda bağlarda bulunan sürgünlerdeki zayıf gözler ya geç uyanmakta ya hiç uyanmamakta ya da düzensiz uyanmalar meydana gelebilmektedir. Bu gözlerden çıkan sürgünlerin büyümesi gecikmekte, yaprakları daha küçük olmakta ve boğum araları daha kısa kalmaktadır. Bu olay, asmaların aşırı yüklenmesi ve mildiyö nedeniyle yaprakların erken dökülmesi, yanlış gübreleme ve sulama yetersizliği gibi etkiler nedeniyle omçanın yeterli miktarda karbonhidrat biriktirememesinden kaynaklanmaktadır. Sürgünlerin geç ve düzensiz uyanmasına neden olan faktörler:

• Asmanın yaşı,
• Uzun budamaya elverişli asma çeşidinin kullanılması,
• Az budama yapılması,
• Zayıf yapılı ve drenaj olmayan topraklarda kuvvetli gelişen anaç seçimi,
• Kurak geçen kış aylarında sulama yapılmaması,
• Geç yapılan yüksek azotlu gübre uygulamaları,
• Kış aylarında yaşanan don olayı

Nedenleri ve çözüm önerisi

Bitkide depolanan nişasta, uygun iklim koşullarında sürgün ve salkımlara taşınır. Asma yaprağı tam büyüklüğünün 1/3’üne ulaştığında karbonhidrat üretmeye başlar. Hasattan sonra ise şeker sürekli artma eğilimindedir. Asmada tomurcuk patlaması ve tam çiçeklenme döneminde, omça başına 15 gram azotun köklerden sürgünlere taşınması gerekmektedir. Bu dönemde uygulanacak yetersiz azot ve sonraki dönemlerde uygulanacak fazla azot asma gözlerinin düşük sıcaklardan ve don olayından etkilenmesine neden olur. Omça, kış koşullarında -12 oC soğuğa kadar dayanabilmektedir. Fakat zararlar gözler ve iletim demetlerinde daha fazla olabilmektedir. Zarar gören omçalarda sürgün gelişmesi düzensiz olur. Primer tomurcukların zarar görmesi ile verim önemli derecede düşer.

Kurak geçen kış aylarında sulama yapılmaması, geç yapılan yüksek azotlu gübre uygulamaları ve kış aylarında yaşanan don olayları sürgünlerde geç ve düzensiz uyanmaya neden olabilir

 ÖNERILER

• Doğru gübreleme programı uygulanmalı,
• Organik madde uygulanması, dekara ortalama 200 gram GENTASOL Organik Gübre kullanılmalı,
• Yaprak hastalıklarından korunmalı ve asmanın üstünde fazla yük olmamalı,
• Tomurcuk patlamadan önce soğuk geçen dönemlerde yağlı ilaç ve ELFER FORTE kullanılmalı,
• Tomurcuk patlama ve çiçeklenme dönemi arasında ELFER ZnP ile birlikte THERAPY uygulanmalı,
• Kış aylarında kurak geçen dönemlerde sulama yapılmalı,
• Doğru kültürel işlemler yapılmalı ve gübreleme programına uyulmalıdır.

SALKIM UÇ KURUMASI

Ben düşme dönemlerinde salkım uç kısımlarındaki tanelerde pörsüme ve kurumaların oluşmasıdır. Salkım kurumasına etki eden faktörler;

• Potasyum ve Magnezyum noksanlığı,
• Aşırı sulama ve sulama düzensizliği,
• Kuvvetli anaç seçimi,
• Aşırı hormon kullanımıdır.

 ÖNERİLER

• Uygun anaç ve çeşit seçiminde toprak ve iklim yapısına dikkat edilmeli,
• Asma yüküne göre gübreleme programı yapılmalı,
• Su tutma kapasitesini arttırmak ve toprak yapısını düzeltmek içinde kara 200 kg Organik Gübre GENTASOL ürünümüzden uygulanmalı,
• Hormon uygulamalarına dikkat edilmeli ve dekara 200 cc ELFER ZnP ürünümüz ile takviye yapılmalı,
• Kışın kurak geçen dönemlerde sulama yapılmalı,
• Özellikle saçma büyüklüğünde uç kurumasına karşı SEATON ile ELFER K ürünümüzden dekar dozlarında kullanılmalı ve geçmiş yıllarda bölgede görüldü ise iki tur geçilmeli,
• Yaprak ve uç alma yapılmalı, yaprak alınırken aşırıya kaçılmamalı ve salkımlar güneşe maruz bırakılmamalıdır.

SİLKME

Salkımlarda görülen aşırı tane seyrekleşmesi verim ve kaliteyi etkiler. Asmada silkme iklim, anaç çeşit ve omçadan kaynaklanan nedenlerden olabilir. Aşırı gübreleme, vejetatif gelişimin fazla olması, kuvvetli toprak üzerinde kuvvetli anaç kullanılması, aşırı sulama ve gübreleme veya bunların tersi de silkmeye sebep olur. Olgun yapraklar tarafından üretilen karbonhidratlar omçanın tüm organlarına ve salkımlara taşınır veya depolanır. Rekabet başladığında salkımlarda bulunan çiçeklerin dişi organları çiçek tozu oluşturmak için kullanır. Aynı maddelere birçok organın ihtiyaç duyması, salkımların yeterince beslenememesi ile silkme yaşanır.

İklim nedeni ile meydana gelen silkme: Çiçeklenme dönemindeki yağışlar, 30 oC üzeri veya 13 oC altındaki sıcaklıklar ve su eksikliği stresi silkme yaşanmasına sebep olur.

Fizyolojik silkme: Salkımlarda karbonhidrat hareketinin azalmasıyla, taneler 1,2 mm çapında iken büyüme durur, tane sapı kuruyarak salkım sapına bağlı olarak kalır veya dökülür. Tanelerin normal iriliğine ulaşamaması ve partenokarpik meyve tutumu hemen fark edilmeyip ileri dönemlerde kendini göstermektedir. Ayrıca çiçek salkım taslaklarının oluşumu ile gözün uyanma ve sürmesi arasında gelişmenin durması ve salkım taslağının sülüğe dönüşmesi görülmektedir. Aşağıdaki nedenlerden dolayı silkme meydana gelebilir;

• Kuvvetli anaç ve toprak olması,
• Düşük sıcaklık ve kapalı gün,
• Bor ve Çinko eksikliği,
• Hastalık zararlı yoğunluğu,
• Bordo bulamacı kullanılmasıyla,
• salkımlarda yanma olur ve fotosentez engellenir.

 ÖNERİLER

• Uç alma,
• Tepe alma,
• Bilezik alma (tane tutumunu arttırmak için 1 hafta önce),
• Salkım çıkarma öncesinde ELFER ZnP ve TRANSPORTER kullanılmalı,
• Pançık (üzüm saplarının uzaması) oluşumunu desteklemek için NAA (Naphthyl acetic acid) takviyesi yapılmalıdır.

 

BAĞDA GÜBRELEME PROGRAMI

Damla sulama ile uygulama;

Taban gübresi olarak, 10 – 20 – 20 gübresinden dekara 20 kg uygulanmalıdır.

Aylar	Amonyum Nitrat	MAP	Potasyum Nitrat
Nisan	2	1	0
Mayıs	5	2	2
Haziran	5	3	3
Temmuz	5	1	3
Ağustos	2	0	2

 Önemli notlar:

• Taban gübrelemesi uygulanmadıysa, yapılacak gübrelemeyi yüzde 20 arttırmak gerekir.
• Kumsal ve kireçsiz topraklarda (pH=7) çiçeklenme için Kalsiyum Nitrat uygulanmalıdır.
• Çiçeklenme ile dane koruk dönemi, bitkinin besin alımının yükseldiği dönemdir.
• Toprakta kireç oranı yüksek ise taban gübrelemesi olarak DAP ile Amonyum Sülfat verilmelidir.
• Ben düşme döneminden sonra bitkinin besin maddesi alınımı yavaşlar.
• Organik gübre kullanılmamış ise iki defa Hümik asit (1/2 lt) uygulaması yapılmalıdır.

 Karık sulama ile uygulama;

Taban gübresi olarak; 10 – 20 – 20 veya 15 – 15 – 15 ile dekara 20 – 3 0 kg yüzde 1 Çinko uygulamalıdır, bu değerler bir önceki sene kullanılan organik gübreye göre değişkenlik gösterir.

• Çiçeklenme döneminde 14 kg CAN uygulaması (24 kg )
• Saçma iriliğinde ise 10 kg Amonyum Nitrat uygulaması (14 kg)

 Önemli notlar;

• Parantez içindeki değerler taban gübrelemesi yapılmış ise kullanılmalıdır.
• Kumsal topraklarda çiçeklenme sonrası üst gübrelemede Potasyum Nitrat uygulanmalıdır.
• Toprak pH değerinin 7’nin altında olduğu ve kireç oranının düşük olduğu dönemlerde uygulanacak
• Kalsiyum Nitratın yarısı verilmelidir.
• Taban gübresinden yıllık 250 – 300 kg kullanılabilir.

 Yapraktan uygulama

• Sürgün 10-15 cm iken; GENTA N ile birlikte TRANSPORTER uygulaması,
• Sürgün 15-20 cm iken; ELFER ZnP ile birlikte GENTA N uygulaması,
• Salkım düzenleme için en az 3 uygulama Gibberellik asit ile ELFER ZnP uygulaması,
• Tane tutumu ve irilik için Gibberellik asit ile SEATON ve ELFER COMBI uygulaması,
• Ben düşme döneminde REAL PLUS ile birlikte GROWCELL uygulaması,
• Son dönemde ise tek uygulama olarak 100 lt suya / 300 gr GROWCELL uygulaması yapılmalıdır.

---