Özellikle fidelikte ve dikim sonrasında
gözlemlenen funguslardır.
GENEL BİLGİLER
Pythiaceae dünya geneline dağılmış
olup, gelişme istekleri ve kontrol
metodları aynıdır. Tüm cucurbitler
hassas olup, gerek fide gerekse bit ki
döneminde ciddi zararlara uğrayabilirler.
Bu organizmalar toprak safrofitleri
olarak organik madde üzerinde
yaşamlarını sürdürebilir ve toprakta
oospor, klamidospor formları halinde 2 - 12 yıl yaşayabilirler. Bunlar suya
bağımlı mantarlar olup, toprakta ve su
kültürlerinde su filmi tabakalarında
yaşamaya adapte olabilirler. Dağılmaları
sadece su ile değil, tohum ve
bitkiler ile de mümkündür.Sıcaklık,
gelişiminde çok etken değildir.
FUSARIUM SOLGUNLUĞU
(Fusarium solani f. cuc.)
Fideler dikildikten sonra, ilk meyve
oluşumu ve hasat dönemi ortalarına
kadar gözlemlenen funguslardır.
GENEL BİLGİLER
Fusarium, diğer türlerinde olduğu gibi
toprakta kalın duvarlı klamidosporlar
halinde kötü iklim şartlarına direnerek
yıllarca yaşayabilir. Gövde üzerindeki
yaralarda oluşan çok sayıda konidioforlar
ve sporlar, rüzgarla ve su
damlacıklarının çarpmasıyla kolayca
yayılırlar. Bulaşık tarımsal ekipman ve
aletleriyle yetiştirme ortamları
patojenin etrafa yayılmasına yardımcı
olur. Verticillium’a benzer şartlarda
gelişmektedirler. Kısmen düşük
sıcaklıklarda (20-23°C) gelişim en
etkilidir. Kısa günler ve düşük ışık
şiddeti bitkilerin hassasiyetini arttırır.
Aynı mevsimde açık şartlarda yetiştirilen bitkiler hastalıktan daha çabuk
etkilenirler.
KÖK UR NEMATODLARI
(Meloidogyne spp.)
Hasat dönemi ile birlikte karşımıza
çıkan nematodlar bitkide solgunluğa
ve yaprak sararmalarına neden olur.
Özellikle kumsal topraklar risk taşır.
GENEL BİLGİLER
Nematodlar, toprakta iki yıldan fazla,
yapışkan bir madde ile kaplanmış
yumurta kümeleri şeklinde kalabilirler.
Geniş bir konukçu çeşidine
sahip olup, sebzeler ve meyve
ağaçlarında (enginar, patlıcan, biber,
hıyar, kavun, marul, domates, badem,
şeftali, zeytin...) saldırgan olabilirler.
Bulaşık bitkiler, aletler ve sulama
suyu ile yayılırlar. Bu organizmaların
gelişme gösterdikleri en iyi şartlar
yüksek sıcaklık (18-27°C) ve hafif
kumlu topraklardır.
KÜLLEME
(Erysiphe cichoracearum)
Birkaç türü olan külleme, hasat
dönemi boyunca gözlemlenme riskine
sahip funguslardır.
GENEL BİLGİLER
Açık tarla şartlarında rüzgar, kapalı
şartlarda hava cereyanı, konidilerin
dağılımını sağlar.Bazı böcekler de
taşıyıcı görev üstlenirler. Havanın
nemli olduğu şartlarda külleme
sınırlanır. Gelişmesinde ortam sıcaklığı,
sınırlayıcı bir faktör değildir.
Optimum 23 - 26° C olmakla birlikte,
10 - 35°C arasında da gelişimini
sürdürebilir. Bulaşmadan 7 gün sonra
lekeler görülmeye başlar. Mücadele
için fungisitlerin kullanımı en popüler
yoldur. Mukavim ırkların ortaya
çıkışında riski olmayan veya çok az
riskli fungisitler kullanılmalıdır.
YALANCI MİLDİYÖ
(Pseudoperenospora cubensis)
Yapraklarda köşeli sarımsı lekeler
olarak kendini gösteren fungusun
hasat dönemi boyunca gözlemlenme
riski vardır.
GENEL BİLGİLER
Oransal nemin %90 ve sıcaklığın
20-25°C’ye ulaştığı dönemlerde çok
sayıda konidispor taşıyan konidiofor’
lar yaprakların alt yüzünde görülürler.
Sporlar rüzgarla, hava akımı ile,
şiddetli yağışta su sıçramaları ile
kolayca dağılırlar. Sıcak ve nemli
rüzgar, sporları uzun mesafelere
taşıyabilir. Hastalığın gelişimi, nem ve
çiğde olur. Bulaşma için yapraklarda
serbest suyun oluşması gereklidir.
Mantar yüksek sıcaklığa dayanıklı
olup 37°C de 1 gün yaşayabilir.
Bulaşmadan 3 - 4 gün sonra arazlar
(konidiofor’lar) görülür. Kapalı şartlarda
nemin azaltılması için havalandırma
ve vantilasyon yapılmalıdır.
Kimyasal mücadele için ilaçlamalara
hemen başlanmalıdır.
KÖŞELİ LEKE
(Pseudomonas syringae)
Dünya genelinde yaygın olup pek çok
cucurbıt’i (hıyar, karpuz, kabak) etkiler.
GENEL BİLGİLER
Bu organizma bitki artıklarında
hayatını iki yıla kadar sürdürür. Hasad
zamanında bulaştığı tohum kabuğunda
yaşayabilir ve müteakip ürüne
kaynak oluşturabilir. Diğer olası
kaynak, sulama suyudur. Yağmur,
sulama suyu ve su damlalarını sürükleyen
rüzgarla yayılır. Keza eller,
aletler ve giysilerle yayılma şansı da
vardır. Bitkiye yaralar ve stomalardan
giriş yapar. Yüksek nem gelişmeyi
arttıran ana faktördür. En yüksek
bulaşma yaprakların çiğ ile kaplandığı
şafak vaktidir. Optimum sıcaklıklar 24
- 28°C arasıdır. İki haftalık kurak şartlar
hastalığın yayılmasını durdurur. Azot
ile aşırı üst gübrelemenin yapıldığı
bitkiler, bu etmene karşı daha hassas
olabilirler. Bazı ticari hıyar çeşitleri bu
hastalığa toleranslı veya dirençlidir.
KÖKLERDE MANTARLAŞMA
(Pyrenochaeta lycopersici Sclerotioides)
Akdeniz ülkelerinde, domatesin bir
hastalığı olarak bilinmektedir.
Domates dışında marul, hıyar ve
kavunda da görülebilmektedir.
GENEL BİLGİLER
Mantar toprağın derinliklerine inerek,
kültürü yapılan (domates, patlıcan,
marul, fasulye) vekültürü yapılmayan
yabani ot türlerinin köklerine
yerleşir.Klamidospor formunda burada
yıllarca yaşayabilir. Değişik sıcaklıklara
adapte olmuş ırkları olabilir.
Bunların her biri kendine uygun
sıcaklıkta harekete geçer. Topraktaki
gelişimi yavaş olmakla birlikte
tarımsal aletlerle ve makinalarla,
toprak ve torflar yayılır. Akdeniz
ülkeleri kaynaklı ırklar için optimum
gelişme sıcaklıkları26 - 30°C’dir.
ÇEŞİTLİ YAPRAK
LEKELERİ
(Corynespora cassiicola
Ulocladium cucurbitae)
Bu mantar türleri birçok bitkiyi
etkilemektedir. Bitki artıklarında ve
tohumlarda en az iki sene yaşamını
sürdürmektedir.
GENEL BİLGİLER
Bu mantar safrofit (çürükçül) olarak
birçok AlternaBu mantar safrofit
(çürükria ve Stemphilium spp. gibi
(yakın akrabalar) bitkiler üzerinde
yaşamını devam ettirir. Sera şartlarında
yetiştirilen hıyarlarda, ılık ve nemli
şartlarda çabuk gelişmekte ve
bulaşmadan bir hafta sonra ilk arazlar
görülmektedir. Lekeler üzerinde çok
sayıda siyah konidi üretilmekte ve
bunlar hava akımı, ilaçlama ve çiğ ile
yayılmaktadır.
VERTICILLIUM
SOLGUNLUĞU
(Verticillium dahliae)
Tipik belirtileri, yaprak ayasında “v”
şeklinde klorotik yaralar, yaprak
sapında tek taraflı sararmadır.
GENEL BİLGİLER
Geniş bir konukçu listesine sahip olup,
ılıman iklim bölgelerinde bulunur.
Toprakta uzun süre yaşamlarını
sürdürebilirler. Bitkilere bulaşması için
kaynak; harç ve tarımsal aletlerdir.
Konidi’ler hava akımı, su sıçramaları ve
bazı toprak böcekleri ile dağılırlar.
Hastalık kısmen düşük sıcaklıklarda
(20 - 23°C) daha etkilidir. Kısa günler
ve ışık şiddetinin düşük olması
bitkilerin hassasiyetini arttırır.
GRİ KURŞUNİ KÜF
(Botrytis cinerea)
Özellikle yaralar ve yaşlı dokularda
yerleşecek ideal ortamı bulur. Marul,
biber, patlıcan, domates ve hıyar
hassas kültürlerdir.
GENEL BİLGİLER
Bu organizma, bitki artıklarında konidi,
misel, sklerot formlarında yaşayabilir.
Açık alanda yağmur, rüzgar, hava
akımı ve çiğ ile yayılır. Özellikle yaralar
ve yaşlı dokularda yerleşecek ideal
ortamı bulur. Marul, biber, patlıcan,
domates ve hıyar hassas kültürlerdir.
Gelişimi temel olarak yüksek neme
bağlı olup optimum %95’tir. Ayrıca çiğ
de gelişimi için uygundur. Sıcaklık
önemli bir faktör değildir. (Optimum
17 - 23°C) Gübrelemede aşırı azot
kullanımı da bitki hücrelerinin mantara
aşırı hassas hale gelmelerini
teşvik eder.
HIYAR
MOZAİK VİRÜSÜ
(CMV)
Bu virüsün vektörü afidlerdir. İlk 5 - 10
saniyelik beslenmede virüsü naklederler.
GENEL BİLGİLER
Virüsün tohum ile taşındığı görülmemiştir.
CMV, tüm üretim
bölgelerinde bulunmaktadır. Konukçu
olarak çok sayıda (700) botanik tür,
yıllık ve çok yıllık kültürel bitkiler,
yabani bitkiler (domuz pıtrağı ...)
bilinmektedir. Yabancı otlar kış
konukçusu olarak kaynak yönünden
önemli rol oynarlar. Öncelikle virüse
toleranslı veya dayanıklı çeşitler
tercih edilmelidir. Yetiştirme alanı
etrafındaki yabancı otlar temizlenmelidir.
KABAK SARI MOZAİK
VİRÜSÜ
(ZYMV)
Bu virüsün vektörü afidlerdir. İlk 5 - 10
saniyelik beslenmede virüsü naklederler.
GENEL BİLGİLER
Dünya genelinde yaygın olan bu
patojenin araz bilimi, konukçu
değişikliği, vektör nakli yönünden
farklılık gösteren bir çok ırkı
mevcuttur. Nakli afidler tarafından
yapılır. Bazı çalışmalar, virüsün hasad
ve budama işlemleri döneminde
mekanik araçlarla veya yaprakların
sürtünmesi ile de nakledildiğini
göstermiştir. Mukavim çeşitler mevcuttur.
HIYAR
ÇOPURLUK VİRÜSÜ
(CTSV)
Bilinen bir vektörü yoktur.
GENEL BİLGİLER
Bu virüs, düzenli olarak ilkbahar örtü
altı yetiştiriciliğinde hıyara saldırır.
Ancak çok az sayıda bitki etkilenir.
Tüm alanın etkilendiği çok az görülür.
Hastalıklı bitkilerde meyve üretimi
durur. Meyve üzerinde klorotik
lekelere ve şekil bozukluğuna da
neden olur. CTSV’ nin bilinen bir
vektörü yoktur ve bitkiden bitkiye
bulaşması zordur. Bu nedenle diğer
etmenlerin aksine budama ve hasat
işlemleri ile yayılma göstermez. Yine
de bulaşık ve hasta bitkilerin imha
edilmesi önerilmektedir.
HIYAR YEŞİL BENEK
MOZAİK VİRÜSÜ
(CGMMV)
Bu virüsün vektörü böcekler değildir.
GENEL BİLGİLER
Bulaşma tekrar kullanılan yetişme
ortamları (torf, toprak, vs.), bulaşık
bitki artıklarından kökler yoluyla olur.
Ayrıca bulaşık sulama suyu ve gıda
solüsyonları ile de nakli mümkündür.
Virüs çok dayanıklı olduğundan
budama, hasat ve sürtünme yoluyla
da taşınır. Virüsün en etkili ve ciddi
olduğu nakil şekli tohum yoluyladır.
Hıyarda hasad edilen tohumlardaki %
8’lik bulaşma, bir kaç aylık depolama
sonunda % 1’e düşebilir. Tohumdaki
bulaşma dış yüzeyde olduğundan,
tohumların 70°C’de3 gün korunması
ile virüs elimine edilir.
HIYAR SARI
DAMAR VİRÜSÜ
(CVYV)
Bu virüsün vektörü beyaz sinektir
(bemisia tabaci).
GENEL BİLGİLER
Daha önceleri bitki besin elementleri
noksanlığından kaynaklandığı sanılan
hıyar veya kavun yaprak sarılıklarının
genellikle virüs bulaşmasından
kaynaklandığı bilinmektedir. Bu virüs
yaşlı yapraklarda sarılığa neden olan
bir virüs türüdür. Ortadoğuda ciddi bir
problemdir ve beyaz sinek (Bemisia
tabaci) tarafından nakledilmektedir.
Virüs genellikle örtü altı kültürlerinde
görülür. Başka bir virüs türü olan
Kavun Sarılık Virüsü (MYV) ile
aralarında bir ilişki olup olmadığı
henüz bilinmemektedir.
GALERİ SİNEĞİ
(Liriomyza bryoniae)
Oluşturdukları galeriler ile yaprakların
kurumasına neden olurlar ve fidelikten
hasat sonuna kadar bitkiye
zarar verirler.
GENEL BİLGİLER
Zararlının Tanımı
Ergin : 2 mm uzunlukta sarı ve siyah
renkli, çok hareketli sinektir.
Larva : 1 mm uzunlukta, sarı renkli,
yaprak dokusunda tünel açar.
Pupa: Fıçı şeklinde
Zararı
Yapraklar üzerinde küçük sarımsı
noktalar ve çok sayıda tüneller. Daha
sonra bu yapraklar kurur.
Özellikle çiçeklerin iç kısmında
saklanan erginleri gözle görmek
dikkat ister. Ancak meyvelerde
kıvrılmalarla kendilerini belli ederler.
GENEL BİLGİLER
Zararlının Tanımı
0.9 - 1.2 mm uzunlukta, küçük, soluk
sarı / koyu kahverengidir. Küçük
yumurtalar çiçeklere, yapraklara ve
meyvelere gömülür.
Zararı
TSWV virüsünün taşıyıcısıdır.
YAPRAK BİTİ
(Thrips tabaci)
Fumajin böceklerin salgıladığı,
tatlımsı ve yapışkan sıvı üzerinde çok
sayıda fungus türünün (alternaria sp.
cladosporium sp. penicillium sp.)
gelişmesi ile oluşur ve yaprağa siyah
bir renk verir.
GENEL BİLGİLER
Zararlının Tanımı
1.5 - 2.5 mm uzunluktadır. Rengi
türlere göre değişkenlik gösterir (yeşil,
siyah, pembe). Kanatlı ve kanatsız
formları bulunmaktadır. Hareketsiz
böceklerdir.
Zararı
CMV, PRSV, WMV2, ZYMV virüslerinin
taşıyıcılığını yapar. Büyüme sınırlanır.
Yapraklarda büzülme ve pörsüme olur.
Üretilen tatlı madde (ballık) is (fumajin)
ile kaplanır.
BEYAZ SİNEK
(Bemisia tabaci)
Böceklerin salgıladığı tatlımsı ve
yapışkan sıvı üzerinde çok sayıda
fungus türünün (alternaria sp.
cladosporium sp. penicillium sp.)
gelişmesi ile fumajin oluşur ve
yaprağa siyah bir renk verir.
GENEL BİLGİLER
Zararlının Tanımı
1.2 - 1.5 mm uzunlukta, küçük beyaz
kanatlı böceklerdir. Larvaları yassı,
oval ve kirpiklidir.
Zararı
MYV, CTSV, CPFV virüslerinin
taşıyıcılığını yapar. Üretilen tatlımsı
madde (ballık), isli küf (fumajin) ile
kaplanır.
KIRMIZI ÖRÜMCEK
(Tetranychus urticae)
Gövde üzerinde parlak bölgeleri,
bronz yeşili yaprakçıkları, çatlamış ve
mantarlaşmış meyveleri ile özellikle
sıcak dönemlerde daha çok gözlemlenir.
GENEL BİLGİLER
Zararlının Tanımı
Küresel, yeşilimtrak/sarı renkte, 0.3 -
0.5 mm uzunluktadır. Yumurtalar
yuvarlak, şeffaf, 0.1 mm çapındadır
Zararı
Yaprak büyümesi durur.Yapraklar
üzerinde sarı noktalar oluşur. Bilahare
klorotikleşme ve renk solgunluğu
görülür. Çok sayıda ipekimsi ağlar
gözlemlenir.
SPRINTER PLUS
NP Gübresi Harmanlanmış
Domates bitkisinin kök gelişimi toprak sıcaklığı ile de yakından ilgilidir. Toprak sıcaklığı 15°C
olduğunda kökler büyümez. 20°C’de yan kökler oluşmaya ve 25°C’de ana kök uzamaya başlar. Kökün
optimum gelişmesi için toprak sıcaklığının 33 - 35°C olması gerekmektedir.
ELFER ZnP
NP Gübresi Çözeltisi
Hıyar bitkisi tarafından çok kullanılan elementlerden biri olan fosfor, hücre bölünmesi, hücrede enerji
taşınması, karbonhidratların parçalanması ve çiçek, meyve oluşumunda önemli rol oynar. Protein ve
yağların meydana gelmesine, potasyumun bitkiler tarafından alınmasına yardım eder. Kök sisteminin
iyi gelişmesi ve yayılmasını sağlar. Çiçeklenmeyi artırır. Meyvelerin erken olgunlaşmasını teşvik ederek
erkencilik sağlar. Aşırı derecede verilen azotun kötü etkisini bir dereceye kadar azaltarak ürün miktarı-
na ve kalitesine etki eder. Fide döneminini soğuk toprak koşullarında geçiren bitkiler fosfor alımında
sorun yaşarlar.
SEATON SUPERMIX
NK’ lı Katı
Organomineral Gübre
Mikrobesin elementleri topraktaki eksikliklerinde, çok uygun olmayan toprak koşulları nedeniyle
alınamaz durumdadırlar. Hıyar bitkisinin sağlıklı gelişimi için mikrobesin elementleri özellikle demir ve
çinko, azot, fosfor ve potasyum kadar önemlidir. Mikrobesin elementlerinin birinin eksikliği toplam
gelişme üzerinde olumsuz etki yapacaktır. Yetersiz klorofil oluşumu, yapraklarda renk açılmalarına
neden olurken bitkinin fotosentezkabiliyetini düşürür ve meyve oluşumu, gelişimi ve kalitesinde
yetersizliklere yol açar.
TRANSPORTER
Mikro Besin Elementleri
Karışımı
Mikrobesin elementleri topraktaki eksikliklerinde, çok uygun olmayan toprak koşulları nedeniyle
alınamaz durumdadırlar. Hıyar bitkisinin sağlıklı gelişimi için mikrobesin elementleri özellikle demir ve
çinko, azot, fosfor ve potasyum kadar önemlidir. Mikrobesin elementlerinin birinin eksikliği toplam
gelişme üzerinde olumsuz etki yapacaktır. Yetersiz klorofil oluşumu, yapraklarda renk açılmalarına
neden olurken bitkinin fotosentezkabiliyetini düşürür ve meyve oluşumu, gelişimi ve kalitesinde
yetersizliklere yol açar.
BIOSOIL
Sıvı Haldeki Hümik Asit
Ülkemizdeki toprakların çoğunluğundaki yüksek pH değerleri ve kireç varlığı bitkilerin gerekli besinleri
yani gübreleri almalarını engeller; özellikle fosfatlar kalsiyum ile birleşerek bitkinin kullanamadığı
kalsiyum fosfat moleküllerini oluştururlar. Biosoil/Biototal içerdiği hümik asitler sayesinde bitki
tarafından kolayca alınabilen hümofosfatları oluşturarak topraktaki tuzlanmayı engellemekte,
bitkilerin beslenmelerini dengelemektedir. Ayrıca içerdiği fülvik asitler mikro-elementlerle birleşerek
bitkiler tarafından kullanıma hazır çözünük bileşikler meydana getirip, bu elementlerin kalkerler
tarafından etkisiz kılınmasını engellemektedir.
BIOTOTAL
Sıvı Haldeki Hümik Asit
Ülkemizdeki toprakların çoğunluğundaki yüksek pH değerleri ve kireç varlığı bitkilerin gerekli besinleri
yani gübreleri almalarını engeller; özellikle fosfatlar kalsiyum ile birleşerek bitkinin kullanamadığı
kalsiyum fosfat moleküllerini oluştururlar. Biosoil/Biototal içerdiği hümik asitler sayesinde bitki
tarafından kolayca alınabilen hümofosfatları oluşturarak topraktaki tuzlanmayı engellemekte,
bitkilerin beslenmelerini dengelemektedir. Ayrıca içerdiği fülvik asitler mikro-elementlerle birleşerek
bitkiler tarafından kullanıma hazır çözünük bileşikler meydana getirip, bu elementlerin kalkerler
tarafından etkisiz kılınmasını engellemektedir.
FORM-10
PK Gübresi Harmanlanmış
Ülkemizdeki toprakların çoğunluğundaki yüksek pH değerleri ve kireç varlığı bitkilerin gerekli besinleri
yani gübreleri almalarını engeller; özellikle fosfatlar kalsiyum ile birleşerek bitkinin kullanamadığı
kalsiyum fosfat moleküllerini oluştururlar. Biosoil/Biototal içerdiği hümik asitler sayesinde bitki
tarafından kolayca alınabilen hümofosfatları oluşturarak topraktaki tuzlanmayı engellemekte,
bitkilerin beslenmelerini dengelemektedir. Ayrıca içerdiği fülvik asitler mikro-elementlerle birleşerek
bitkiler tarafından kullanıma hazır çözünük bileşikler meydana getirip, bu elementlerin kalkerler
tarafından etkisiz kılınmasını engellemektedir.
REAL
NK Gübresi Harmanlanmış
Hıyar bitkisinin özellikle kalsiyum (Ca) ihtiyacının yapılan bilimsel çalışmalar sonucunda yaklaşık azot
(N) ile aynı seviyelerde olduğu tespit edilmiştir. Bitkinin su düzenine, dolayısıyla protein ve karbonhidrat
oluşumuna katkıda bulunan kalsiyum, ayrıca potasyum alımını regüle ederken azot alımını teşvik
etmektedir. Eksiklik çeken fidelerde genellikle uç tomurcuk ölür, genç ve uç yaprakların kenarlarında
nekrozlar ve kıvrılmalar olur.Yetişkin bitkilerde büyümede durgunluk, genç yapraklarda içe bükülme,
meyvelerde küçülme şeklinde kendini gösterir. Ayrıca kalsiyum eksikliği çeken bitkilerde kök ve saçak
gelişmesi de yetersiz olur.
G3
Mikro Besin Elementleri
Karışımı
Özellikle soğuk dönemlerde meyve tutumunu gerçekleştirmek ve meyve kalitesini en üst seviyede
tutmak için kullanılır.
ELFER - K
NK Gübre Çözeltisi
Potasyum, bitkilerde serbest iyon halinde en çok bulunan elementlerdendir. Herhangi bir organik
maddenin yapısına bağlanmaz. Bitkide birçok hayatsal olayda, fotosentez, solunum, karbonhidrat
metabolizması, taşınma ve protein sentezinde rol oynamaktadır. Aynı zamanda hücrede turgorun
osmotik düzenlenmesinde etkilidir. Bitkinin tüm büyüme ve gelişme periyodu boyunca devamlı ve
yeterli potasyum sağlanmasına ihti-yaç vardır. Potasyum bitki dokularının daha kuvvetli oluşmasına
etkili olarak, hastalıklara karşı dayanıklılık kazanmasını sağlar. Bitkinin su tüketimine olumlu etki
yaparak suyun daha ekonomik kullanılmasını sağlar.