Pamuk yaprakbili, 4 nimf dönemi geçirdikten sonra ergin olur. Ergin olma süresi oldukça kısa (ortalama 7 gün) olup, ergin olan birey hemen yavru doğurma özelliğine sahiptir.

Kısa şiire içinde ergin hale gelerek hemen yavru vermesi ve üreme gücünün de çok yüksek olması nedeniyle büyük koloni oluşturabilme özelliğine sahiptiler. Koloni içinde kanatsız bireyler hakimdir. Kanatlı bireylerin görülmesi o kolonide göçlerin başlayacağına işarettir. Zararlı genellikle yaprakların alt yüzeylerinde kümeler halinde yaşar. Pamuk yaprakbiti pamuklarda bitki özsuyunu emmek suretiyle zararlı olmaktadır. Pamuk bitkilerinde özsuyun alınışı nedeniyle solmalar, renk değişimi, yaprakların kıvrılması gibi belirtiler görülür(Şekil 1 b). Beslenme sonucu bitkide gelişme yavaşlar. Beslenmesi esnasında kendisi için fazla gelen şekerli maddeleri vücut dışına atar. Bu şekerli madde üzerinde havada bulunan funguslann çoğalması sonucu fumajin oluşur. Zararlının çıkardığı ballı madde nedeniyle kanncalarla arasında sıkı bir ilişki vardır.

Erginleri 0,8 - 0,9 mm boyunda açık sarı veya esmerimsi renktedir. Vücutları silindir şeklinde olup, abdomen incelerek son bulur. Kanatların kenarları kirpik şeklinde saçaklıdır.

Nimf ergine çok benzer. Yumurta oval şeklinde 0,3 mm boyda ve beyaz renktedir. Birinci dönem nimf beyaz, ikinci dönem nimf açık san renkte ve 0,9 mm boydadır. Kışı ergin halde çeşitli bitkiler üzerinde geçirirler. Yumurtalar yapraklann alt yüzüne ve doku içine paketler halinde bırakılır. Genel olarak yumurtadan 4-5 gün içinde nimf çıkar. Yılda 4-6 döl verir. Ergin ve nimfleri pamuk bitkilerinin yaprak ve saplarını ağız parçalanyla zedeleyerek özsuyunu emerler. Bitkilerde zararlının beslendiği yerler bir süre sonra gümüşi veya beyazımsı bir renk alır. En belirgin zaran yaprakların alt yüzünde damarlar boyunca oluşan gümüşi lekelerdir. Yoğun olduklannda yapraklar kıvrılır ve daha sonra esmerleşerek vaktinden önce dökülür.

Pamuk alanlarında iki tür kırmızı örümcek zarar yapmaktadır.

Pamuk kırmızı örümceği (T.cinnabarinus) genellikle kırmızı renklidir. Bu tür Adana, İçel, Antalya, Hatay ve Muğla illerinde daha yaygındır. Rengi yeşil olan iki noktalı kırmızı örümcek (T.urticae) ise daha ziyade Ege Bölgesi' nin İzmir, Manisa, Aydın illerinde yaygındır. Kışı tarla kenannda, bahçe ve çalılıklardaki yabancı otlarda üremeye devam ederek geçiren kırmızı örümcekler ilkbaharda havaların ısınması ve pamuk bitkilerinin çıkmasıyla pamuk tarialanna geçer. Döllenmiş dişi bireyler ergin olduktan bir gün kadar sonra yumurta koymaya başlarlar. Yumurtalannı yaprak altına ve yaprak sapına yakın damarın çevresine tek tek bırakırlar. Bir dişi ömrü boyunca 100-150 yumurta bırakır. Kırmızı örümceklerin gelişmesi sıcaklık ve nem ile çok yakından ilgilidir, %70'in altındaki nisbi nemde gelişme artar. Sıcaklık ve neme bağlı olarak bir neslini 10-20 günde tamamlar ve yılda 10-20 döl verebilir. Zararlının yoğunluğu Eylül başına kadar her zaman artabilmekte ise de, Temmuz-Ağustos aylarında en üst düzeye ulaşarak sorun oluşturur.

Kışı diyapoz halinde pupa olarak geçiren Yeşilkurt1 un ilk erginleri nisan ayı başında görülür. Bir dişi kelebek 7 - 16 gün süren ömrü boyunca 400 - 2000 yumurta bırakabilmektedir.

Yumurtalar başta yaprak ve generatif organlar olmak üzere büyüme noktalan ve gövdeye teker teker bırakılmakladır. Yumurta bırakılmasında; bitki organları içinde yapraklar, yaprakların alt yüzeyine oranla üst yüzeyi, orta ve yaşlı yapraklara oranla genç yapraklar, topraktan itibaren bitkinin birinci yansına oranla üst kısımlan tercih edilmektedir. Buna bağlı olarak küçük larvalar genellikle bitkinin üst kısımlarında bulunmakta, larva büyüdükçe bitkinin alt kesimlerine doğru inmektedir. Bırakılan yumurtalar yaz aylarında ortalama 3 günde açılmaktadır. Toplam 6 larva dönemi geçiren yeşil kurdun Çukurova’da yaz aylannda toplam larva süresi 10-15 gündür. Gelişmesini tamamlayan larva toprağa girerek pupa olur. Pupa süresi ise 9-12 gündür. Yeşil kurt, Akdeniz Bölgesinde yaygın ve yoğun olarak bulunurken Ege ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde zaman zaman ve lokal olarak mücadeleyi gerektirecek yoğunluğa ulaşmaktadır.

Pamuk yaprak kurdu kelebekleri gündüz loş ve kuytu yerlerde gizlenir, gece uçuşur ve ışığa gelir.

Yumurtalar başta yaprak ve generatif organlar olmak üzere büyüme noktalan ve gövdeye teker teker bırakılmakladır. Yumurta bırakılmasında; bitki organları içinde yapraklar, yaprakların alt yüzeyine oranla üst yüzeyi, orta ve yaşlı yapraklara oranla genç yapraklar, topraktan itibaren bitkinin birinci yansına oranla üst kısımlan tercih edilmektedir. Buna bağlı olarak küçük larvalar genellikle bitkinin üst kısımlarında bulunmakta, larva büyüdükçe bitkinin alt kesimlerine doğru inmektedir. Bırakılan yumurtalar yaz aylarında ortalama 3 günde açılmaktadır. Toplam 6 larva dönemi geçiren yeşil kurdun Çukurova’da yaz aylannda toplam larva süresi 10-15 gündür. Gelişmesini tamamlayan larva toprağa girerek pupa olur. Pupa süresi ise 9-12 gündür. Yeşil kurt, Akdeniz Bölgesinde yaygın ve yoğun olarak bulunurken Ege ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde zaman zaman ve lokal olarak mücadeleyi gerektirecek yoğunluğa ulaşmaktadır.

Yumurtalar, pamuk yapraklarının üst kısmına kümeler halinde bırakılır ve yumurta paketi beyaz pullarla ürtülür. Larvaların genel görünüşü gri yeşil renklidir

Son dönem larvaların boyu 2 - 2,5 cm kadar olup, sırtta baştan sona doğru giden bir çizgi ile, yanlarda baştan sona kadar uzanan açık renkte birer şerit bulunur. Çizgili pamuk yaprak kurdu pamukta daha çok erken dönemde görülür. Özellikle birinci çapadan sonra yabancı otlardan pamuk bitkilerine geçer ve bu devrede zararı önemlidir. Küçük pamuk bitkilerinin yapraklannı ve uç sürgünlerini yer. Pamuk bitkisi taraklanma dönemine girmiş İse larvalar yaprak, sürgün ve tarakta zararlı olur. Çiçek ve kozada da zararı görülebilir. Yapraktaki zararı muntazam kenarlı büyük delikler şeklindedir.

İlkbaharda yabani floradan pamuğa geçer ve geçtiği andan itibaren çoğalmaya başlar. Popülasyonda yoğunluk artışı genellikle Temmuz başında olur ve Temmuz’ un son yarısı ile Ağustos’ un ilk yarısında en yüksek düzeye ulaşır.

Beyaz sinek yumurta ve pupa dönemi dışında bütün hayat dönemlerinde bitki özsuyu ile beslenir. Bu şekilde bir beslenme sonucu bitki zayıflar ve gelişme durur. Zayıf bitkinin koza tutma kapasitesi düşer, kozaların gelişmesi tam olmadığından ağırlıkları düşük olur. Bu da doğrudan verimi etkiler. Beyaz sinek ergin, larva ve pupaları da yaprakbitleri gibi tatlımsı bir madde salgılar. Zararlının yoğun olduğu durumlarda bu tatlı madde alt ve orta yapraklarda daha çok olmak üzere bitkinin bütün organlarını kaplar. Tatlı madde üzerinde bazı fungusların gelişmesi ile fumajin oluşur ve bitki siyah bir görünüm alır. Tatlı madde kütlüye de bulaşarak lif kalitesini etkiler. Tatlı maddenin stomalan kapatması sonucu bitkide fotosentez yapma düzeni bozulur ve bu halin devamı bitkinin erken ölmesine neden olur. Özellikle koza oluşturma döneminde zarar verir, üründe meydana getirdiği zarar, yoğunluğuna ve yoğunluk kazandığı döneme bağlı olarak %67'ye kadar çıkabilmektedir.

Larva dönemi yazın 15 gün kadar sürer. Koza da bir delik açarak dışarı çıkar. Pupa dönemi 8-10 gün kadardır. Yılda 4-5 döl verir.

Zararlı, tarak, çiçek ve kozanın içine girerek beslenir. Bu organların iç kısmını yer. En önemli zararı çiğitleri yediği için çiğitlerin çimlenme gücü düşer. Yağın ve lifin kalitesi düşük olur. Akdeniz, Ege ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde pamuk alanlarında bulunmaktadır.

Optimum gelişme sıcaklığı 25-30 derecedir. Uygun şartların geliştiği yıllarda bu bakteri kozaya oradan da pamuk tohumlarına geçer. Enfekte olmuş pamuk tohumları da topraktaki bulaşık bitki artıklarına geçirir.

Pamuk bitkisinin yaprak, yaprak sapı, koza ve taraklarında koyu yeşil ve kahverengi lekeler şeklinde ortaya çıkar. İlk belirtisi kotiledon yapraklarında açık yeşil yuvarlak yağ lekesi gibi gözükür. Havaların ısınmasıyla lekeler kurur, beyazımsı bir kabuk şeklini alır. İleriki safhalarda bu lekeler birleşerek yaprakların dökülmesine ve bitkinin çıplak kalmasına neden olur. Bu durum pamuğun miktar ve kalitesine direkt etkisi vardır.

Hastalık, tarla koşullarında, özellikle bulaşık ve nem tutan topraklarda, yağışlı ve serin giden yıllarda çok büyük tahribat yaparak, fidelerin kök ve kök-boğazlarının çürüyüp ölmesine neden olur.

Pamuklarda fide kök çürüklüğüne, Rhizoctonia solani, Fusarium spp., Alternaría spp., Macrophomina spp., Verticillium spp., Aspergillus niger, Thielaviopsis basicola, Pythium spp., Glomeralla gossypii isimli funguslar neden olur. Toprak funguslan dediğimiz bu etmenlerden biri veya birkaçı bir arada zarar yaparak bu hastalığı meydana getirirler. Bu hastalık etmenleri kışı toprakta ve topraktaki bitki artıklarında değişik şekillerde geçirirler. Bulaşık toprağa yeniden ekim yapıldığında, uygun çevresel koşullarda yeni çimlenen fideleri enfekte ederler. Hastalığın ilk belirtileri yeni oluşmuş kökte görülür. Bu köklerin kabuk dokusu renk değiştirerek yumuşamaya ve çürümeye başlar. Toprak yüzeyine çıkabilmiş hasta fidelerin kökleri ve kök-boğazı kahverengileşir, incelir, bitki ayakta duramaz, devrilir ve kurur. Hastalık bilhassa bulaşık ve nem tutan topraklarda yağışlı ve serin giden yıllarda çok büyük tahribat yaparak pamuk tarlasındaki fidelerin tümünün kök ve kök-boğazlarının çürüyüp ölmesine neden olur.

Verticillium solgunluğu çoğunlukla yetişme mevsimi sonuna doğru; solma, pörsüme ve bitki ölümü şeklinde görülür.

Solma belirtileri önce alt yapraklardan başlar daha sonra yukarıya doğru yayılır. Yapraklann damar araları çoğunlukla uçtan içe doğru sararır, sonra kuruyup esmerleşir. Ekim geç yapılmışsa veya hastalık erken başlamışsa bitki boyu kısa kalır, koza sayısı azalır ve kozalar küçük kalır, iletim demetleri (vasküler sistem) kahverengileşir. Gövde enine kesilirse iletim demetleri kahverengi noktalar halinde görülür. Bitkideki Verticillium solgunluğu belirtilerinin nedeni; ksilem dokusunda patojenin yoğun olarak kolonize olması ve bitkinin, patojenin ilerlemesini engellemek için tylose oluşturması nedeniyle ksilemin tıkanmasıdır. Yaprak dokusunda meydana gelen kurumalar, daha çok patojenin salgıladığı toksik maddelerden ileri gelmektedir.*